WUR onderzoekt duurzamer systeem freesia

Fresia’s beginnen als knollen die gedurende 2 tot 3 weken geteeld worden bij een bodemtemperatuur van 20 graden Celsius. Daarna is een koudere periode (van 15,8 tot 16,5 graden Celsius) van enkele weken nodig, zodat de bloemstelen worden geïnduceerd en kunnen gaan groeien. Dit betekent dat het substraat in de winter verwarmd en in de zomer gekoeld moet worden. Vijftien weken na het planten is de oogst gestart. Eerst worden de hoofdtakken gesneden, daarna de zijstengels (haken). Dit is een arbeidsintensieve klus: het gewas is namelijk in elkaar gekruld en wordt omhooggehouden door gaas. De oogst duurt zo’n zes tot acht weken. Daarna worden de knollen gerooid en wordt de grond gereinigd door stomen. Dit wordt na iedere teelt herhaald om bodemziekten te bestrijden; ziekten overigens die vaak met het plantmateriaal geïntroduceerd worden.

Het stomen kost relatief veel energie, ca. 10 m3/m2 en ook de zware arbeid daarbij vormt een knelpunt. Daarom onderzoekt WUR in KAS2030 nieuwe teeltsystemen die minder energie en/of minder arbeid vragen. Daarbij zijn er verschillende mogelijkheden, zoals de teelt op water of in teeltbakken. WUR onderzoekt twee vormen van die teeltbakken, namelijk die gebruikt worden in de teelt van aardbei en in de teelt van lelie. Kempkes: “Welk teeltsysteem het meest interessant is, is afhankelijk van veel factoren.”

Zo is er de behoefte aan energie. Een watersysteem kan niet gestoomd worden en zal mogelijk op een alternatieve manier ontsmet moeten worden, maar het koelen van water kost ook energie. Een teelt op water brengt daarnaast mogelijke kwaliteitsproblemen met zich mee: de juiste PH en het zuurstofgehalte in het water is cruciaal. Het monitoren van de waterkwaliteit is dus essentieel. Aarde in teeltbakken moet wel gestoomd worden na de teelt maar het volume per m2 teelt is dan wel gereduceerd van 600 l voor de grondteelt tot ca. 20 l voor het meest “efficiënte“ systeem. Een teeltbak is bovendien aantrekkelijk omdat dan ook aan automatisering van de teelt gedacht kan worden. Een andere factor is het gebruikte ras: er zijn inmiddels rassen op de markt die na een aangepaste preparatie geen koelere periode in de kas meer nodig hebben. In dat geval is koelen niet meer nodig. Dergelijke rassen in combinatie met een teeltbak brengt dan vervolgens ook een geautomatiseerde oogst in beeld als er op een eenmalige oogst kan worden overgegaan.

Het onderzoek naar een nieuw teeltsysteem bij freesia wordt gefinancierd door het innovatieprogramma Kas als Energiebron.

Bron: Wageningen U&R BU Glastuinbouw